5 czerwca przypada Światowy Dzień Środowiska ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ na Konferencji Sztokholmskiej w 1972 roku, która obradowała pod hasłem „Mamy tylko jedną Ziemię”. Święto to obchodzone jest corocznie w ponad 100 państwach dla przypomnienia głównych haseł konferencji dotyczących zgodności rozwoju cywilizacji z rozwojem ekologicznym otaczającego świata.

Konferencja Sztokholmska doprowadziła do ustanowienia programu ONZ dedykowanemu środowisku naturalnemu człowieka. Zapoczątkowała międzynarodową współpracę
w dziedzinie ochrony środowiska i przyczyniła się do tego, że ochronę środowiska uznano za problem globalny, który może być rozwiązywany tylko dzięki odpowiedzialnemu wysiłkowi całej wspólnoty międzynarodowej.

Deklaracja Sztokholmska zawiera 26 zasad, którymi powinna kierować się ludzkość, aby chronić naturalne środowisko człowieka.

Głosi m. in.:

1. Człowiek ma podstawowe prawo do wolności, równości i odpowiednich warunków życia w środowisku takim, które pozwalałoby na przyzwoite życie w dobrobycie. Człowiek ponosi poważną odpowiedzialność za ochronę i poprawę środowiska naturalnego dla obecnych i przyszłych pokoleń […].

2. Naturalne zasoby Ziemi, obejmujące powietrze, wodę, glebę, florę i faunę,
a zwłaszcza reprezentatywne przykłady naturalnych ekosystemów, muszą być chronione dla dobra obecnych i przyszłych pokoleń poprzez staranne planowanie lub odpowiednie zarządzanie.

3. Zdolność Ziemi do produkowania istotnych dla życia i wciąż odnawianych zasobów musi być utrzymana, a w niektórych wypadkach przywrócona lub poprawiona.

4. Człowiek ponosi szczególną odpowiedzialność za ochronę i mądre zarządzanie pozostałościami dzikiej zwierzyny i miejsc, w których przebywa, poważnie zagrożonych przez wspólne działanie wielu ujemnych czynników […].

8. Rozwój gospodarczy i społeczny ma istotne znaczenie dla zapewnienia odpowiedniego środowiska życia i pracy człowiekowi oraz dla stworzenia warunków na Ziemi, które są niezbędne dla poprawy jakości życia.

Środowisko przyrodnicze ulega ciągłym zmianom. Są one wynikiem naturalnych procesów, ale coraz częściej spowodowane są działalnością człowieka. Skutki tych działań są nieprzewidywalne i w większości przypadków prowadzą do zmniejszenia się różnorodności biologicznej, a w dalszej perspektywie do katastrofy ekologicznej.

Ochrona środowiska powinna odgrywać priorytetową rolę w naszej codziennej egzystencji. Zmiany klimatu, wzrost liczby ludności, rozwój przemysłu, powoduje degradację środowiska naturalnego. Szkodliwe substancje, które wnikają do powietrza, wód, gleby, negatywnie wpływają nie tylko na życie człowieka, ale na cały ekosystem.

Podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej i kształtowanie postaw ekologicznych jest niezbędne, aby poprawić stan naszej planety. Edukacja najmłodszych jest bardzo istotna. Im więcej nauczymy o ekologii dzieci, tym mniej problemów ze środowiskiem będzie
w przyszłości.

Nie można zapominać, że postępowanie w zgodzie ze środowiskiem powinno być nieodłączną częścią codziennego życia. Dzięki prostym działaniom i zmianie nawyków, możemy przyczynić się do ograniczenia zanieczyszczania środowiska (segregacja śmieci, oszczędzanie prądu i wody, zmiana środka transportu).

Musimy sobie uświadomić, że jesteśmy jedną z istot żywych występujących na Ziemi i inni również mają prawo korzystać z jej zasobów. Konieczna jest ochrona wszystkich elementów środowiska, zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej.

Wystawa „Tylko jedna Ziemia” prezentuje wybrane publikacje dostępne w Bibliotece dotyczące zarówno szeroko rozumianej ochronie środowiska naturalnego, jak i jej poszczególnym zagadnieniom. Szczególne miejsce zajmują książki o parkach krajobrazowych w regionie łódzkim.

Parki krajobrazowe są jedną z form ochrony przyrody. Powstają na obszarach
o szczególnych walorach przyrodniczych, historycznych, kulturowych oraz krajobrazowych, a ich celem jest zachowanie, popularyzacja i upowszechnianie tych wartości w warunkach racjonalnego, zrównoważonego rozwoju.

Wystawę przygotowały:
Dział Informacji Naukowej
Dział Zbiorów Regionalnych